وجه تمایز انژکتور و کاربراتور چیست؟

کاربراتور بهتره یا انژکتور؟ 

کاربراتور و انژکتور تفاوت های زیادی باهم دارند، که میتواند تفاوت در ساختار، چگونگی عملکرد، نحوه سوخت رسانی و… باشد. اما کدام موتور بهتر است؟ هزینه های تعمیر کدامیک کمتر است؟آیا امکان تغییر خودرو کاربراتوری به انژکتوری وجود دارد؟ برای پاسخ به این موارد و آشنایی بیشتر با سیستم های کاربراتوری و انژکتوری در این مقاله از ایده پاژ با ما همراه باشید.

تعریف کاربراتور و انواع آن

همانطور که می دانید، کاربراتور سیستم قدیمی تری است و تعداد ماشین های کاربرات کمتر هستند، در ایران بسیار کم شده است. وظیفه کاربراتور مخلوط کردن سوخت با هوا و کنترل مصرف سوخت است. کاربراتور بین فیلتر هوا و منیفولد هوای ورودی قرار گرفته است. پس میتوان نتیجه گرفت یکی از تفاوت های کاربراتور و انژکتور در ساختار آن ها می باشد.

 انواع کاربراتور

کاربراتورها بر 3 اساس تقسیم بندی می شوند:

• بر اساس سوخت : جریان رو به بالا، جریان افقی و جریان رو به پایین
• بر اساس دهانه : یک، دو و چهار
• بر اساس ونتوری : ثابت و متغیر

اجزای کاربراتور ونتوری ثابت

به طور کلی کاربراتور ونتوری ثابت از یک دهانه، دریچه ساسات، ونتوری که در قسمت پایین تر دهانه کاربراتور قرار گرفته، پولکی دریچه گاز و پیاله بنزین تشکیل شده است. از پیاله بنزین چندین مجرا به جاهای مختلف دهانه کاربراتور راه پیدا کرده است. مجرای دور ارام که با آیدل لاین نشان داده شده است، معمولاً در نزدیکی پولکی دریچه گاز قرار می گیرد و در حالتی که دریچه بسته است بنزین از این مجرا وارد منیفولد می شود. همانطور که مشاهده میشود، یک پیچ قرمز رنگ به نام آیدل اسکرو وجود دارد که با این پیچ می توان کارکرد موتور را در حالت درجا کنترل کرد.

کاربراتور ونتوری ثابت چگونه کار می کند ؟

وقتی که موتور را روشن میکنیم در قسمت پایین پولکی دریچه گاز (سمت منی فیلد) خلاء ایجاد میشود و بالای دریچه گاز به فشار هوا محیط راه دارد. وقتی که راننده پدال گاز را فشار می دهد پولکی دریچه گاز باز شده و هوا از دهان کاربراتور عبور و وارد منیفولد میشود.

در قسمت ونتوری کاربراتور چون دهانه باریک تر شده است، سرعت هوا در این منطقه بیشتر و در نتیجه فشار هوا در این قسمت کم تر می شود. با کم شدن فشار در قسمت ونتوری بنزین از مجرای اصلی از قسمت پیاله بنزین به سمت ونتوری حرکت می کند. چون بنزین به منطقه کم فشار ونتوری می رسد به دلیل این که فشار از روی آن برداشته می شود، تبخیر یا به اصطلاح اتمیزه می شود و راحت تر با مولکول های هوا ترکیب می گردد.

دریچه ساسات نیز در زمان استارت سرد کاربرد دارد. زمانی که ماشین سرد است و می خواهد روشن شود یا به صورت دستی یا اتوماتیک دریچه ساسات بسته می شود و میزان هوای ورودی کم می گردد. از طرفی خلا در دهانه کاربراتور زیاد شده و سوخت بیشتری از مجرا اصلی وارد و موتور راحت تر روشن می شود. در حالت کارکرد درجا که راننده پدال گاز را فشار نمی دهد، پولکی دریچه گاز بسته است ولی کمی هوا از کناره های آن عبور می کند و چون مجرای دور آرام در پایین دریچه گاز قرار گرفته است به خلا موتور راه پیدا می کند و سوخت از این مجرا وارد موتور می شود و باعث می شود موتور روشن بماند.

سوخت از پمپ بنزین وارد پیاله بنزین می شود و تا یک حد مشخص که رسید شناور جلوی ورود بیش از حد بنزین را می گیرد. در مجاری کاربراتور از یک قطعه خیلی مهم به نام سوزن ژیگلور استفاده شده است که میزان عبور بنزین و مخلوط شدن آن با هوا را تعیین می‌کند. مطلبی که از کاربراتور توضیح دادیم خیلی ساده و مختصر بود. در صورتی که کاربراتور از دهانه های بیشتر و مدار ها و مجراهای بیشتری تشکیل شده است که در حالت های مختلف رانندگی مثل شتاب گیری و حالت قدرت از این مجرا ها سوخت تامین می گردد.

معایب ماشین های کاربرات

• عدم تناسب میزان مخلوط شدن هوا و سوخت
• وابستگی به شرایط محیطی
• آلایندگی بالا
• عدم وجود سیستم بازگشت سوخت
• توان کمتر
• ارتعاشات بالا

تفاوت دیگر کاربرات و انژکتور این است که در سیستم های کاربراتوری خیلی بر روی مصرف سوخت و میزان سوخت ورودی کنترل نداشتیم و میزان آلایندگی خیلی بالا می رفت. از طرفی دیگر تعمیرات آن سخت‌ تر و نسبت به سوختی که مصرف می‌شد راندمان کم تری ارائه می‌داد ولی با آمدن سیستم های انژکتوری مشکلات سیستم های کاربراتوری به صورت کامل از بین رفت.

مزایا سیستم کاربراتوری

• تعمیر آسان
• هزینه کم تعمیرات
• کمتر بودن هزینه های تولید این سیستم نسبت به سیستم انژکتوری

تعریف سیستم انژکتوری و انواع آن

 چگونگی کارکرد سیستم های انژکتوری تفاوت زیادی با سیستم های کاربراتوری ندارد، اما با این حال عمل سوخت رسانی در آن ها دقیق تر و بهینه تر صورت می گیرد.

انواع سیستم سوخت رسانی

دو نوع سیستم تزریق سوخت در موتور های انژکتوری وجود دارد.

سیستم سوخت رسانی غیر مستقیم

سیستم سوخت‌رسانی غیر مستقیم دارای دو نوع تکی و چندگانه می باشد. سیستم پاشش سوخت تکی از یک انرژکتور برای تغذیه چهار سیلندر استفاده می کند که وظیفه آن ها پاشش سوخت مورد نیاز در ابتدای منیفولد سوخت می باشد.

سیستم سوخت‌رسانی مستقیم

در این سیستم سوخت مورد نیاز برای احتراق به طور مستقیم داخل سیلندر تزریق می گردد. در این سیستم حداقل تغییر در شرایط سخت ورودی به سیلندر اتفاق می افتد که باعث افزایش در راندمان موتور و همچنین کاهش مصرف سوخت می شود.

مزایا سیستم های انژکتوری

• ارتعاشات کم
• آلایندگی کم
• بهبود مصرف سوخت

• افزایش راندمان موتور
• عدم نیاز به ساسات و روشن شدن بهتر در هوای سرد

سیستم انژکتوری به دلیل اینکه با استفاده از کامپیوتر کار می کند نیاز به یک سری از اطلاعات از موتور دارد و از سنسور هایی مثل موقعیت دریچه گاز، فشار منیفولد هوای ورودی، سنسور اکسیژن و سنسور موقعیت میل لنگ و… استفاده می کند، تا شرایط متفاوت موتور را متوجه و بر اساس این شرایط میزان پاشش سوخت را تعیین کند، تا موتور بهترین عملکرد را داشته باشد.

معایب سیستم های انژکتوری

• هزینه تعمیر و نگهداری زیاد
• بالا بودن هزینه ساخت آن
• نیاز به صافی بنزین
• نیاز به بنزین باکیفیت

در سیستم های انژکتوری پمپ بنزین در داخل باک یا بیرون از باک می تواند قرار بگیرد و بعد از عبور بنزین از صافی بنزین وارد ریل سوخت می شود. انژکتور ها نیز روی ریل سوخت قرار گرفته اند و سوخت را پشت سوپاپ های هوا پاشش می کنند. لذا یکی از مزیت سیستم های انژکتوری این است که میزان مصرف سوخت کمتر و راندمان عملکردی موتور بالاتر رفته است.

ساختمان سیستم های انژکتوری

البته در سیستم های جدید ممکن است انژکتور در داخل محفظه احتراق سوخت را پاشش کند، که به آن سیستم GDI می گویند. در این سیستم راندمان مصرف سوخت و قدرت تولیدی موتور بسیار بهبود پیدا کرده است

نتیجه گیری